คำว่า “ศักยภาพ” นั้น ความหมายคือ ความพร้อมที่จะรับงานที่ยากขึ้นในอนาคต ดังนั้นพนักงานคนใดที่มีศักยภาพก็คือ พนักงานที่มีความพร้อมที่จะรับมือกับปัญหาต่างๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นในการทำงานในอนาคต และที่สำคัญก็คือ พนักงานคนนั้นจะต้องเป็นคนที่องค์กรสามารถฝากอนาคตไว้กับเขาได้ด้วย นั่นก็คือ พนักงานที่มีศักยภาพ
การพิจารณาศักยภาพของพนักงานเขาดูอะไรกันบ้างลองมาดูกันนะครับ
• ผลงานย้อนหลัง พนักงานที่มีศักยภาพนั้น เมื่อพิจารณาผลงานย้อนหลังแล้ว จะต้องอยู่ในเกณฑ์ที่โดดเด่นอย่างสม่ำเสมอทุกปี ไม่ใช่ผลงานดีแค่ปีเดียวก็แปลว่ามีศักยภาพแล้ว อย่างที่หลาย ๆ แห่งทำกัน ส่วนใหญ่เรามักจะพิจารณาผลงานย้อนหลังประมาณ 3-5 ปีว่าอยู่ในเกณฑ์ดีมากอย่างสม่ำเสมอหรือไม่
• มีความคิดสร้างสรรค์ พนักงานที่มีศักยภาพจะต้องแสดงให้เราเห็นว่าเขามีความคิดใหม่ๆ ในการแก้ไขปัญหา และการทำงานอยู่เสมอ ไม่ใช่ถามอะไรก็ไม่ทราบ หรือให้คิดอะไรใหม่ ๆ ก็ย่ำอยู่กับความคิดเดิม ๆ เนื่องจากศักยภาพคือเรื่องของอนาคต ดังนั้นคนที่มีความคิดสร้างสรรค์ใหม่ ๆ ก็น่าจะสามารถนำพาองค์กรไปสู่อนาคตได้อย่างไม่ยากนัก เราคงไม่ต้องการพนักงานที่คิดแบบเดิม ๆ ทำแบบเดิม ๆ ขึ้นมาบริหารและนำองค์กรนะครับ
• เปิดใจและปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลงได้อย่างดี คนที่มีศักยภาพและพร้อมที่จะรับผิดชอบงานที่ยากขึ้นในอนาคตได้ จะต้องมีคุณสมบัติที่พร้อมในการรับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในอนาคต และสามารถปรับตัวเองให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นได้ เช่นเดียวกันครับ เราคงไม่ให้พนักงานที่ปิดตัวเอง มองแค่งานในปัจจุบัน เวลามีอะไรใหม่ๆ เกิดขึ้นก็ไม่ยอมรับ และยังคงยึดมั่นถือมั่นในสิ่งที่ตนเองทำว่าเป็นสิ่งที่ดีที่สุด ขึ้นมานำพาองค์กรอีกเช่นกัน
• มีความสามารถในการทำงานเป็นทีมและสร้างแรงจูงใจให้กับผู้อื่นได้ คนที่มีศักยภาพ จะต้องเป็นคนที่สามารถทำงานร่วมกับบุคคลอื่นได้อย่างดี และมีปัญหาความขัดแย้งน้อยที่สุด เนื่องจากเขาจะต้องนำพาองค์กรในอนาคต และการนำพาองค์กรไปสู่อนาคตที่ดีได้นั้น สิ่งสำคัญก็คือจะต้องสามารถนำผู้อื่นได้ด้วย โดยการสร้างแรงบันดาลใจ และแรงจูงใจให้กับผู้อื่นได้อย่างดี
ที่กล่าวมาข้างต้นก็คือรายการของคุณลักษณะของคนที่มีศักยภาพสูงกว่าคนอื่น มีหลายๆ องค์กรที่พยายามจะสร้างระบบการพัฒนาคน โดยมีการกำหนดกลุ่มคนที่มีศักยภาพสูงไว้อีกกลุ่มหนึ่ง ซึ่งอาจจะเรียกคนกลุ่มนี้ว่า กลุ่ม Talent ก็คือกลุ่มพนักงานที่มีความโดดเด่นเป็นพิเศษ แต่เกณฑ์ในการพิจารณาพนักงานเหล่านี้กลับไม่ชัดเจน ทำให้พนักหลายๆ คนรู้สึกว่า ไม่ถูกต้องนักที่จะให้พนักงานคนนั้นเป็น Talent เนื่องจากคนที่พิจารณาพนักงานก็คือหัวหน้าแค่เพียงคนเดียวเท่านั้น
ในทางปฏิบัติจริงนั้น การที่จะพิจารณาพนักงานว่าคนไหนที่มีศักยภาพนั้นจะต้องมีหลาย ๆ คนช่วยกันดู อาจจะต้องใช้แนวทางในการประเมินผล หรือ Feedback แบบ 360 องศาเข้ามาช่วย โดยอาศัยเกณฑ์ที่กล่าวมาข้างต้น เพื่อที่จะค้นหาคนที่ศักยภาพตัวจริงครับ
ขอบคุณที่มา : คุณประคัลภ์ ปัณฑพลังกูร จากเว็บ http://prakal.wordpress.com